Wywiad z historykiem Bernardem Szczechem przeprowadzony w roku 2013 przez Bożenę Zwierzyńską z bytomskiej filii Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach.
Archiwa kategorii: Lubsza
Życie i praca Józefa Lompy
Katolik Nr 75, rok 1897
Górny ślązk mało posiadał mężów, którzyby tak wielkie zjednali sobie zasługi około swych rodaków, jak sławny niegdyś, ale dzisiaj zapomniany pisarz Ludowy Józef Lompa. Wiele pracował i cierpiał dla ludu, szczerze kochał jego mowę i zwyczaje, lecz mało znalazł w swych dążnościach poparcia i jeszcze mniej wdzięczności u tych, którzy mieli od niego się uczyć. Liczne pisał książki i broszurki treści religijnej, pedagogicznej, historycznej, etnograficznej, itd. lecz dzisiaj tylko z największą trudnością można odszukać jaki zżółkły egzemplarz jego książek. Niektóre z jego prac, w których znajdowały się drogocenne materyały, przepadły prawdopodobnie na zawsze.
Sylwetka Józefa Lompy
Józef Piotr Lompa – (1797-1863), górnośląski działac
z, nauczyciel, publicysta, pionier oświaty ludowej oraz etnografii na Śląsku. Prekursor procesu polskiego odrodzenia narodowego na Górnym Śląsku oraz autor polskich podręczników szkolnych, ponadto współpracownik wielu ówczesnych pism, prozaik, poeta, tłumacz. Ponad 30 lat swego życia związał z Lubszą, w której zamieszkał wraz z rodziną. Przyczynił się do utworzenia tutejszej szkoły podstawowej, gdzie pracował na posadzie nauczyciela, oprócz tego pełnił funkcje pisarza gminnego i organisty. W Lubszy rozpoczął swą działalność pisarską, społeczną oraz narodową.
Poświęcenie organów kościelnych
We wrześniu 2013 r. po rocznej przerwie,
oddano do użytku organy w kościele pw. św. Jakuba Starszego Apostoła w Lubszy. Organy zostały wykonane przez Firmę Schlag und Söhne ze Świdnicy, jak oceniają znawcy – prawdopodobnie na przełomie XIX i XX wieku. Nie wiadomo, czy zbudowano je na miejscu, w Lubszy, czy zostały przeniesione z innej lokalizacji.
Topografia
Lubsza położona jest w północno-wschodniej części Górnego Śląska, zwanego w tym rejonie Śląskiem Białym, który w odróżnieniu od Śląska Czarnego, charakteryzuje się bogactwem pokładów kamienia wapiennego, minerału eksploatowanego w Lubszy i okolicy od wieków, do celów budowlanych, jak i jego przetwórstwa w wapiennikach.
Józef Lompa – fakty z życia
Przygotował: Edward Morcinek
Lata młodzieńcze
Józef Lompa urodził się 29 czerwca 1797 r. w Oleśnie. Jako dziecko posiadał nieprzeciętną pamięć, co pozwoliło mu już w wieku przedszkolnym opanować sztukę pisania i czytania. W szóstym roku życia rozpoczął edukację w miejscowej szkole elementarnej. Był wspaniałym uczniem.
Mapa Lubszy
Pierwotne położenie Lubszy według podań
Stare podanie głosi, że pierwotnie Lubsza, jak i jej pierwszy kościółek zbudowana była zupełnie w innym miejscu. Kościółek miał stać w miejscu w miejscu wybudowanej później kapliczki św. Krzyża na Ślęzkowym.
Kościół św. Jakuba Apostoła Starszego w Lubszy
Lubsza uważana za jedną z najstarszych miejscowości na Górnym Śląsku, posiada stary murowany kościół pod wezwaniem św. Jakuba Starszego, do którego po wyburzeniu zbudowanej w 1829 roku kaplicy św. Antoniego, w 1930 roku, dobudowano nowy neogotycki kościół o neobarokowym wystroju wnętrza.
Najstarszą wzmianką o istnieniu lubszeckiej świątyni, jest zapis poboru świętopietrza z 1374 roku, kiedy to zanotowano, że Lubsza zapłaciła 3 grosze.
Rejestr zabytków Wojewody Śląskiego
1. Kościół parafialny w zespole kościoła p.w. św. Jakuba Starszego
2. Nowa plebania w zespole kościoła p.w. św. Jakuba Starszego
3. Dawna szkoła ludowa (organistówka J. Lompy) w zespole kościoła p.w. św. Jakuba St.
Inne obiekty omówione w karcie ewidencyjnej zabytku: Zespół Kościoła Parafialnego p.w. św. Jakuba:
4. Stara plebania w zespole kościoła p.w. św. Jakuba Starszego
5. Brama główna w zespole kościoła p.w. św. Jakuba Starszego
6. Kapliczka św. Jana Nepomucena w zespole kościoła p.w. św. Jakuba Starszego